Het Erasmus MC gaat de komende 5 jaar samen met diverse partners waaronder Stichting Technasium onderzoeken hoe we in Nederland beter voorbereid kunnen zijn op infectieziekten overgedragen door insecten, zoals muggen. NWO en verschillende publieke organisaties hebben in totaal 10 miljoen euro toegekend aan een uniek, multidisciplinair onderzoeksvoorstel, waarbij ook gebruik wordt gemaakt van Citizen Science. Technasiumleerlingen gaan als ‘citizen scientists’ onder andere meehelpen bij het verzamelen van onderzoeksdata.
One Health
Het onderzoeksvoorstel is afkomstig van het Netherlands Centre for One Health (NCOH) en diverse partners zoals Stichting Technasium. Het NCOH is een samenwerking van 9 academische onderzoeksinstituten dat inspeelt op het thema One Health. Professor Marion Koopmans, viroloog Erasmus MC en een van de wetenschappelijk directeuren van het Netherlands Centre for One Health: “Grote ziekte-uitbraken zijn gelukkig vrij zeldzaam. Maar áls het gebeurt, gaan we vanaf dat moment pas onderzoek doen, waarmee we achter de feiten aanlopen. Door de veranderende wereld moeten we er rekening mee houden dat infectieziekte-uitbraken vaker voor gaan komen, ook in Europa. Daarom gaan wij de krachten bundelen. En omdat de gezondheid van mensen, dieren en omgeving met elkaar samenhangt, doen we dat met partners uit verschillende disciplines in een zogenaamde One Health-aanpak. Samen beter voorbereid op de toekomst”.
Stichting Technasium en het Erasmus MC zijn geen onbekenden voor elkaar. In het project Viruskenner werken we al een aantal jaar met elkaar samen. Het One Health onderzoek is een mooie verdieping van deze samenwerking.
Weersverwachting voor risico op uitbraken
Het onderzoek zal zich met name richten op infectieziekten die overgebracht worden door insecten, zoals muggen. Door de klimaatverandering komen exotische muggensoorten hier steeds vaker voor. Maar ook de huis-tuin-en-keukenmug kan (tropische) virussen overbrengen als de omstandigheden daarvoor geschikt zijn. Uitbraken kunnen ontstaan door een samenspel van factoren. Onderzocht wordt hoe de veranderingen in het klimaat, watermanagement, landbouwmethoden en welke importrisico’s het risico op een virusuitbraak in Nederland verhogen. Door samenwerking met onderzoekers van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) en de bloedbanken in Nederland en de Cariben worden die uitkomsten vertaald naar maatregelen om beter voorbereid te zijn op een eventuele ziekte-uitbraak. “Uiteindelijk willen we een soort ‘weersverwachting’ voor risico op uitbraken ontwikkelen”, aldus Marion Koopmans.
Leerlingen worden citizen scientists
Voor een ‘uitbraakverwachting’ is veel data nodig. In het onderzoek werken daarom wetenschappelijke instanties samen en wordt gebruikgemaakt van onderzoeksresultaten van zogenaamde Citizen Science-projecten: initiatieven waarbij burgers, maar ook middelbare scholieren betrokken zijn. Leerlingen van het Technasium leveren bijvoorbeeld onderzoeksgegevens aan van vogels, muggen en water. Ze maken daarbij gebruik van reis-apps zoals ‘GGD reist mee’ en de ZIeKA-monitor. Om als ‘citizen scientists’ bij te dragen aan het One Health onderzoek worden de technasiumleerlingen toegerust met de benodigde wetenschappelijke vaardigheden.
Het One Health onderzoek biedt technasiumleerlingen een mooie gelegenheid om een bijdrage te leveren aan een groot wetenschappelijk onderzoek en het sluit naadloos aan bij het Technasium, namelijk betekenisvol projectonderwijs.
Partners
Het onderzoek wordt gecoördineerd door Erasmus MC. In het onderzoek werken de volgende partners samen: Stichting Technasium, Universiteit Utrecht, Wageningen University & Research, Universiteit van Leiden/Naturalis, LUMC, Radboudumc, Netherlands Institute of Ecology, Avans Hogescholen, UMC Utrecht, Deltares, RIVM, KNMI, Red Cross Bloodbank Foundation Curaçao, Sanquin en Centrum voor Monitoring van Vectoren (CMV).
Zie ook het bericht van de NOS, de reportage van het Jeugdjournaal en het bericht op Didactief online.